Students and universities in GZM

Szkolnictwo wyższe jest jednym z wyznaczników metropolitalności i atrakcyjności danego obszaru. Różnorodność oferty edukacyjnej, jakość kadr i kształcenia czy rozpoznawalność uczelni w kraju i zagranicą to współcześnie ważne determinanty rozwoju i budowania konkurencyjności miast i metropolii, w tym przyciągania inwestorów i nowych mieszkańców. Poniżej zaprezentowano podstawowe dane o uczelniach i studentach na terenie GZM (informacje sukcesywnie aktualizowane na podstawie danych GUS i POL-on), a także przedstawiono najważniejsze informacje wynikające z Raportu „Studenci i uczelnie w GZM” opracowanego w 2021 roku.

91,642 students at GZM

W roku 2021 na terenie GZM studiowało 91 642 studentów, co stanowiło 79% studentów wszystkich uczelni w województwie śląskim oraz 7,5% studentów w całym kraju.

Analizując dane za lata 2020-2021 można zauważyć na terenie GZM wzrost liczby studentów o ok. 1 350 osób w stosunku do roku 2021 (ok. 1,6%). W 2021 roku liczba studentów w kraju utrzymała się na tym samym poziomie (wzrost o ok. 1 tys. osób – 1 216 038 os.). Podobne niewielkie zmiany (na poziomie maksymalnie +/- 2%) widoczne były w największych miastach Polski.

63% studentów w roku 2021 wybrało naukę na uczelniach publicznych (57 990). Wśród studentów uczelni publicznych dominowała nauka na kierunkach* medycznych (18%), inżynieryjno-technicznych (12,4%) oraz biznesu i administracji (9,8%). Z kolei na uczelniach niepublicznych dużym zainteresowaniem cieszyły się biznes i administracja (26,8%), kierunki medyczne (20,8%) oraz społeczne (10,3%).

* wg podgrup kierunków studiów klasyfikacji ISCED-F 2013

Share of students by subgroups of fields of study

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

57% studentów w GZM kształci się na katowickich uczelniach


Według danych Głównego Urzędu Statystycznego dotyczących liczby studentów w poszczególnych powiatach GZM (wg faktycznej lokalizacji uczelni) aż 56,9% osób studiowało w Katowicach (52 116). Drugim miastem pod względem liczby studentów są Gliwice, które skupiają 17 tys. studentów, co stanowi 18,6% wszystkich studentów GZM. Ponad 9 tysięcy studentów (10,0%) uczęszczało na uczelnie w Dąbrowie Górniczej i w Chorzowie (9,9%), a 3,6 tys. (4,0%) w Sosnowcu.

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

Porównanie liczby studentów i absolwentów na terenie GZM w latach 2012 – 2019

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

* Ze względu na zmiany metodologiczne dane od roku 2020 przedstawiono oddzielnie.

Porównanie liczby studentów i absolwentów na terenie GZM w latach 2020-2021

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

177 studentów na 1000 mieszkańców Katowic

Porównując dane dotyczące liczby studentów w największych miastach Polski w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, Katowice plasują się na drugiej pozycji (184), tuż za Poznaniem (187). W analizowanych miastach najmniejszy udział studentów na 1000 mieszkańców występuje w Gdańsku (137) i Warszawie (123).

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

7,4% studentów w Polsce studiuje w GZM

Największy udział w liczbie studentów w kraju w roku 2021 posiadała Warszawa (18,8%), a następnie Kraków (10,7%), Wrocław (8,8%) i Poznań (8,4%). GZM (7,5%) uplasowała się przed Trójmiastem (6,6%), Łodzią (5,4%) oraz Lublinem (4,9%). Osoby studiujące w Katowicach to 4,3% studentów w całym kraju.

Źródło: Na podstawie danych GUS BDL

Na terenie GZM działa 27 uczelni

Według stanu na lipiec 2023 r., na terenie GZM funkcjonuje 19 uczelni oraz 8 filii uczelni posiadających główne siedziby poza GZM, zlokalizowanych w 7 miastach. 8 uczelni to uczelnie publiczne (w tym jedna filia), 12 niepublicznych (na podstawie danych z systemu POL-on i informacji na stronach internetowych uczelni).

W 2021 roku 68,1% studentów podejmowało studia na uczelniach publicznych, a 31,9% na uczelniach niepublicznych. Studenci zdecydowanie częściej (64,2%) podejmowali naukę na studiach stacjonarnych (dziennych), niż na studiach niestacjonarnych.

Lokalizacja uczelni na terenie GZM

Kalendarium powstawania uczelni

Uczelnie publiczne

Uczelnie niepubliczne

Podsumowanie raportu “Studenci i uczelnie w GZM”

Celem Raportu jest zestawienie podstawowych informacji na temat uczelni wyższych i studentów z terenu GZM. Na potrzeby jego opracowania wykorzystano:

  • dane z Banku Danych Lokalnych GUS, systemu POL-on oraz krajowych i międzynarodowych rankingach uczelni wyższych
  • informacje z ankiet skierowanych do 27 uczelni z terenu GZM funkcjonujących w roku akademickim 2018/2019

Uczelnie przekazywały dane dotyczące roku akademickiego 2018/2019 oraz 2019/2020. Otrzymano odpowiedzi z 16 uczelni – dane za rok akademicki 2018/2019 przekazało 13 uczelni, a dodatkowo dane dotyczące roku akademickiego 2019/2020 przekazało 10 uczelni (dane te miały być przekazane w miarę ich dostępności ze względu na trwający jeszcze rok akademicki). Pomimo nieprzekazania odpowiedzi przez wszystkie uczelnie należy podkreślić, że na ankietę odpowiedziały najważniejsze publiczne uczelnie regionu, na których studiuje największy odsetek studentów. W poniższych zestawieniach prezentowane są dane zarówno dla roku akademickiego 2018/2019 jak i 2019/2020, tak aby zaprezentować informacje w sposób możliwie szeroki i pełny. W przypadku, gdy dostępne były dane z obu okresów – zaprezentowano dane nowsze.

40% studentów wybiera nauki społeczne

Studenci na terenie GZM wybierają przede wszystkich kierunki studiów związane z dziedziną nauk społecznych – 40,9%. W dalszej kolejności są to nauki inżynieryjno-techniczne (25,1%) oraz nauki medyczne i o zdrowiu (18,1%).

Wyróżniające się kierunki studiów na uczelniach w Metropolii:

  • Projektowanie gier i przestrzeni wirtualnej – Uniwersytet Śląski
  • Aquamatyka – interdyscyplinarne gospodarowanie środowiskami wodnymi – Uniwersytet Śląski
  • Coaching medyczny – Śląski Uniwersytet Medyczny
  • Gospodarka obiegu zamkniętego – Politechnika Śląska
  • Gry i grafika interaktywna – Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości
  • Inżynieria zagrożeń środowiskowych – Uniwersytet Śląski
  • Psychokryminalistyka – SWPS

Źródło: Opracowanie własne na podstawie badania ankietowego

80% studentów w GZM pochodzi z województwa ślaskiego

Uczelnie zlokalizowane na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii przyciągają przede wszystkim mieszkańców województwa śląskiego, ponieważ stanowią oni aż 80,8% wszystkich studentów. W dalszej kolejności do GZM przyjeżdżają mieszkańcy województwa małopolskiego (9,2%). Dużo mniejsze odsetki studentów (1,3% – 1,8%) pochodzą z województw świętokrzyskiego, opolskiego, podkarpackiego i łódzkiego.

Studenci pochodzący z zagranicy

Ważnym aspektem mówiącym o akademickości uczelni jest liczba studentów pochodzących z zagranicy. Według danych z przesłanych ankiet, w roku akademickim 2018/2019 studentów zagranicznych było 2784, natomiast 2019/2020 na uczelniach publicznych studentów zagranicznych było 1758. Studenci przyjeżdżający do GZM pochodzili ze 100 różnych krajów.

Studenci cudzoziemcy w roku akademickim 2018/2019

Studenci cudzoziemcy w roku akademickim 2018/2019

Największy odsetek studentów zagranicznych odnotowano w roku akademickim 2018/2019 w Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej – było to ponad 18% wszystkich studentów z 50 krajów. Na Uniwersytecie Śląskim studiowali wówczas przedstawiciele 38 krajów, a na Uniwersytecie Ekonomicznym – 28. Średnio na uczelniach w GZM studenci zagraniczni stanowili ok. 4% wszystkich studentów.

Studenci cudzoziemcy w roku akademickim 2019/2020

Największą różnorodnością w roku akademickim 2019/2020 może pochwalić się Politechnika Śląska, gdzie studenci cudzoziemcy pochodzili z 54 krajów. Studenci z 50 narodowości studiowali w tym samym roku akademickim na Śląskim Uniwersytecie Medycznym. Najwięcej studentów pochodziło z Ukrainy, Izraela oraz Białorusi.

Wybrane informacje dot. uczelni i studentów

UczelniaTypDane za rok akademickiLiczba studentówLiczba studentów na 1 nauczyciela akademickiegoLiczba kierunków studiówUdział studentów zagranicznychUdział studentów stacjonarnych
Uniwersytet Śląski w Katowicachpubliczna20192214311,3793,1382,07
Politechnika Śląskapubliczna20191872711,2611,4577,88
Uniwersytet
Ekonomiczny w Katowicach
publiczna2019817419,5211,968,95
Akademia WSBniepubliczna2018814915,11918,351,32
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu, Wydział zamiejscowy w Chorzowieniepubliczna2018586916182,19,39
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicachpubliczna2019108507,8154,6988,85
Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego w Katowicachniepubliczna2018252527,2133,3320,48
Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicachpubliczna2019287010120,4589,16
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu; Wydział Studiów Społecznych w Gliwicach niepubliczna20184553,9110,4418,68
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicachniepubliczna2019152811,2100,9829,06
Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicachpubliczna20198634,166,9579,72
Wyższa Szkoła
Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
niepubliczna2019177940,458,0928,22
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicachkościelna2018109540,9239,45
Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego w Dąbrowie Górniczejniepubliczna2019162737,830,7423,97
Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie; Wydział Teatru Tańca w Bytomiupubliczna2018865,110100
Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych w Rudzie Śląskiejniepubliczna201828826,210100

Thematic categories